Τρίτη, 11 Νοεμβρίου 2025 07:59

“Ακτινογραφία” της αγροτικής παραγωγής στην Ευρώπη: Ανακάμπτουν ελιές, πατάτες, πτώση σε σιτηρά και κρασί

Γράφτηκε από την

“Ακτινογραφία” της αγροτικής παραγωγής στην Ευρώπη: Ανακάμπτουν ελιές, πατάτες, πτώση σε σιτηρά και κρασί

 

Η ευρωπαϊκή γεωργία το 2024 παρουσίασε έντονες διακυμάνσεις, με ορισμένες καλλιέργειες να καταγράφουν σημαντική ανάκαμψη και άλλες να πλήττονται από τις ακραίες καιρικές συνθήκες.

Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι η ΕΕ διατηρεί τη θέση της ως μία από τις μεγαλύτερες αγροτικές δυνάμεις παγκοσμίως, ωστόσο η παραγωγή επηρεάζεται πλέον ολοένα περισσότερο από τη μεταβλητότητα του κλίματος.

Η παραγωγή ελιών για ελαιόλαδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανέκαμψε δυναμικά, φτάνοντας τους 12,7 εκατομμύρια τόνους, δηλαδή 3,5 εκατ. περισσότερους από το 2023. Η Ισπανία σημείωσε εντυπωσιακή αύξηση 67,1% (7,8 εκατ. τόνοι), ενώ η Ιταλία κατέγραψε πτώση 4,4% (2,2 εκατ. τόνοι). Στην Ελλάδα, η παραγωγή παρέμεινε σταθερή, με τη χώρα να συνεχίζει να ξεχωρίζει για την ποιότητα του ελαιολάδου της και την αυξανόμενη αναγνωρισιμότητα των ποικιλιών της, όπως η κορωνέικη. Η Μεσόγειος εξακολουθεί να παράγει το 95% των ελαιόδεντρων του πλανήτη, διατηρώντας τον πρωταγωνιστικό της ρόλο στη διεθνή αγορά.

Αντίθετα, η συγκομιδή δημητριακών στην ΕΕ ήταν σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με το 2023. Η παραγωγή, συμπεριλαμβανομένου του ρυζιού, εκτιμάται σε 257,7 εκατομμύρια τόνους, μειωμένη κατά 5,1%. Η πτώση αποδίδεται στις παρατεταμένες βροχοπτώσεις και τις υψηλές θερμοκρασίες που μείωσαν τις αποδόσεις. Η Γαλλία διατήρησε την πρώτη θέση με 53,6 εκατ. τόνους, ακολουθούμενη από τη Γερμανία (39,1 εκατ.), την Πολωνία (34,3 εκατ.), την Ισπανία (20,9 εκατ.) και τη Ρουμανία (17,9 εκατ.). Από το ρεκόρ των 307,9 εκατ. τόνων του 2014, η παραγωγή σιτηρών έχει μειωθεί κατά σχεδόν 50 εκατομμύρια τόνους, καθώς οι καλλιεργούμενες εκτάσεις περιορίστηκαν κατά 9,5% μέσα σε μία δεκαετία.

Καλύτερη ήταν η εικόνα στις ριζώδεις καλλιέργειες. Η παραγωγή ζαχαρότευτλων αυξήθηκε στα 121,6 εκατ. τόνους, σημειώνοντας άνοδο 10,3% σε σχέση με το 2023. Οι μεγαλύτερες ποσότητες προήλθαν από τη Γερμανία (36,7 εκατ. τόνους), τη Γαλλία και την Πολωνία. Η παραγωγή πατάτας επίσης ενισχύθηκε κατά 5,5%, φτάνοντας τους 50,8 εκατ. τόνους, με κύριους παραγωγούς τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Πολωνία. Οι καλλιέργειες αυτές επωφελήθηκαν από σταθερότερες καιρικές συνθήκες και από τη σταθερή ζήτηση της ευρωπαϊκής αγοράς.

Ανοδική πορεία καταγράφηκε και στα λαχανικά, που έφτασαν τους 63,5 εκατ. τόνους, αυξημένα κατά 3,5 εκατ. από το 2023. Οι ντομάτες αυξήθηκαν κατά 5,7% (16,9 εκατ. τόνοι), τα κρεμμύδια κατά 10,8% (7 εκατ.) και τα καρότα κατά 7,9% (4,7 εκατ.). Η Ιταλία και η Ισπανία συγκέντρωσαν πάνω από το 60% της παραγωγής ντομάτας, με τη δεύτερη να σημειώνει άνοδο 15,3%. Παράλληλα, η Ολλανδία, η Γαλλία και η Γερμανία συνέβαλαν σημαντικά στη συνολική ευρωπαϊκή παραγωγή κηπευτικών.

Η παραγωγή φρούτων και ξηρών καρπών στην ΕΕ ανήλθε σε 35,2 εκατ. τόνους, με μικρές διακυμάνσεις σε σχέση με το 2023. Τα μήλα μειώθηκαν κατά 4,4% (11,5 εκατ. τόνοι), τα ροδάκινα και τα κεράσια αυξήθηκαν κατά 3%, ενώ τα εσπεριδοειδή παρέμειναν στα ίδια επίπεδα. Η Πολωνία παρήγαγε σχεδόν το 30% των μήλων της Ευρώπης, ενώ η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα κάλυψαν το 94% της παραγωγής πορτοκαλιών και ροδάκινων, επιβεβαιώνοντας τη μεσογειακή κυριαρχία στην κατηγορία των φρούτων.

Αντίθετα, πτωτική ήταν η πορεία της παραγωγής σταφυλιών για κρασί, που υποχώρησε στα 20,5 εκατ. τόνους, 0,4 εκατ. λιγότερους από το 2023. Η Γαλλία επλήγη από κακές καιρικές συνθήκες και κατέγραψε μείωση 23,7%, περιοριζόμενη στα 4,7 εκατ. τόνους, ενώ η Ιταλία και η Ισπανία σημείωσαν αύξηση +13,1% και +12,2% αντίστοιχα. Το αποτέλεσμα ήταν να περάσει η Ιταλία στην κορυφή με 6,6 εκατ. τόνους, μπροστά από την Ισπανία (5 εκατ.) και τη Γαλλία.

Συνολικά, το 2024 ήταν μια χρονιά ανάκαμψης για τη Μεσόγειο και κυρίως για τις ελιές, που επανήλθαν στα προ της κρίσης επίπεδα παραγωγής. Για την Ελλάδα, η σταθερή παρουσία στις πρώτες θέσεις της ελαιοπαραγωγής και η διατήρηση της ποιότητας του προϊόντος αποτελούν θετικό μήνυμα σε μια δύσκολη συγκυρία. Η ελιά και το ελαιόλαδο, σύμβολα του μεσογειακού τοπίου και του ελληνικού πολιτισμού, αποδεικνύουν ότι η ανθεκτικότητα και η συνέπεια στην καλλιέργεια μπορούν ακόμη να αποτελέσουν συγκριτικό πλεονέκτημα για την ευρωπαϊκή γεωργία.