Τον Οκτώβριο του 1853, μετά τις διαφωνίες για τον επικείμενο διαμελισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, του «μεγάλου ασθενή της Ευρώπης», ξέσπασε πόλεμος μεταξύτης Ρωσικής Αυτοκρατορίας από τη μία πλευρά και των συμμαχικών δυνάμεων της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και του Βασιλείου της Σαρδηνίας από την άλλη.Ήταν ο πόλεμος της Κριμαίαςή Ανατολικός Πόλεμος που ήταν περισσότερο από βέβαιος, από το 1850.Η Ρωσία, ως μέλος της Ιερής Συμμαχίας ήταν ο χωροφύλακας της Ευρώπης.Ήταν επίσης βέβαιο ότι οι ευρωπαϊκές δυνάμεις δεν θα άφηναν τη Ρωσία να διεκδικήσει μόνη της τα οφέλη ενός πολέμου στα Βαλκάνια.Ειδικότερα για τους Βρετανούς,ο έλεγχος των Δαρδανελίων ήταν κομβικής σημασίας αφού θα τους επέτρεπεεύκολα την πρόσβαση στις κτήσεις τους,στην Ινδία.
Η αρχή έγινε το 1851. Τότε ένα πραξικόπημα στη Γαλλία κατέλυσε τη Γαλλική Δημοκρατία και αναγόρευσε αυτοκράτορα τον Ναπολέοντα Γ', εγγονό του Βοναπάρτη.Ο νέος αυτοκράτορας έστειλε πρέσβη στην Κωνσταντινούπολη, με πρόθεση να αποσπάσει από την Πύλη την αναγνώριση ότι η Γαλλία είναι επικυρίαρχη στους Αγίους Τόπους. Με αυτήν, η Γαλλία προσδοκούσε να αναδειχθεί προστάτιδα δύναμη των Χριστιανών της περιοχής αλλά και ηγετική δύναμη μεταξύ των καθολικών πιστών της Δυτικής Ευρώπης. Η Ρωσία φυσικά αντέδρασε στην επιχειρούμενη αλλαγή στο καθεστώς των Αγίων Τόπων.Μετά από πιέσεις η Πύλη άλλαξε την ευνοϊκή απόφαση για τους Γάλλους, στηριζόμενησε δύο συνθήκες, μία του 1757 και μία του 1774 (Κιουτσιούκ-Καϊναρτζή). Την αποκήρυξη της Γάλλο-οθωμανικής συμφωνίας ακολούθησε η αναγόρευση της Ρωσίας σε προστάτιδα δύναμη των Ορθόδοξων Χριστιανών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Ο Ναπολέοντας Γ', κατά παράβαση τηςΣύμβασης των Στενών του Λονδίνου, έστειλε ένα γαλλικό πολεμικό στη Μαύρη Θάλασσα. Με τη Σύμβαση των Στενών του 1841, μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων, ίσχυε ο κανόνας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πουαπαγόρευε την είσοδο στον Βόσπορο και τα Δαρδανέλλια σε όλα τα πολεμικά πλοία, εκτός των πλοίων των συμμάχων του Σουλτάνου.
Η γαλλική διπλωματία αλλά και το γερό «μπαξίσι», ανάγκασαν τον σουλτάνο Αμπντούλ Μετζίτ Α΄νααποδεχθεί μια νέα Γάλλο-οθωμανική συνθήκη, που αναγνώριζε ότι η Γαλλία και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία αποτελούσαν τις ανώτατες αρχές ελέγχου στους Αγίους Τόπους. Τα κλειδιά της Εκκλησίας της Γεννήσεως, που πριν ανήκαν στην ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, δίνονταν στους Δυτικούς.
Η ρωσική αντίδραση ήταν και πάλι ακαριαία. Ο τσάρος Νικόλαος Α΄έστειλε δυο στρατιές στον Δούναβηγια να πιέσει την Πύλη, που δεν είχε όμως σκοπό να αλλάξει τις αποφάσεις της. Η Ρωσίαπροσπάθησε διπλωματικά να αποτρέψει τη Γαλλία ή και τη Βρετανία να πάρουν μέρος στην επικείμενη Ρώσο-οθωμανική σύρραξη. Η Ρωσία κατηγορούσε τη Γαλλία γιαπράξεις βίας και σκοτεινώνπαρασκηνιακών διεργασιών και ζητούσε την αποκατάσταση της τάξης. Η Πύλη αρνιόταννα υποκύψει στις ρωσικές πιέσεις.Η Ρωσία ισχυριζόταν ότι απλά είχε υποχρέωση να προστατέψει τις χριστιανικές κοινότητες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ζητούσε μια νέα πανευρωπαϊκή συνθήκη που θα της παραχωρούσε το δικαίωμα να παρεμβαίνει για την Ορθόδοξη Εκκλησία στους Αγίους Τόπους όπως και οι Γάλλοι για την Καθολική. Οι Βρετανοί αντέδρασαν όπως πάντα, ανακατεύοντας την «τράπουλα».Ο νέος Βρετανός πρέσβης στην Κωνσταντινούπολη, λόρδος Στράτφορντ, έπεισε την Πύλη να απορρίψει τις ρωσικές απαιτήσεις. Το «ανακάτεμα» απέδωσε. Ο πόλεμος έγινε αναπόφευκτος.
Οι Ρώσοι μπήκαν στις ημιαυτόνομες παραδουνάβιες Ηγεμονίες της Μολδαβίας και της Βλαχίας, πιστεύοντας ότι δεν θα υπάρξει ισχυρή αντίδραση για την προσάρτησή τους. Την ίδια στιγμή η Μεγάλη Βρετανία, έστειλε έναν στόλο στα Δαρδανέλλιαπου ενώθηκε με τον Γαλλικό. Σκοπός τους ήταν να κρατήσουν την Πύλη ως ανάχωμα στην πιθανή ρωσική επέκταση στον νότο. Παρά τις χαλαρές προσπάθειες των Ευρωπαίων για εξεύρεση διπλωματικής λύσης,στις 4 Οκτωβρίου 1853, ο σουλτάνος κήρυξε επίσημα τον πόλεμο κατά της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και πέρασε στην επίθεση, εναντίον του ρωσικού στρατού στον Δούναβη. Ακόμα ένα μέτωπο «στήθηκε» στον Καύκασο. Στις 30 Νοεμβρίου 1853, η Ρωσία απάντησε με τη Ναυμαχία της Σινώπης όπου κατέστρεψε μια μοίρα του οθωμανικού στόλου. Το «ανακάτεμα» συνεχίστηκε αφού η καταστροφή της οθωμανικής μοίρας έγινε το πρόσχημα για τους Βρετανούς και τους Γάλλους ώστε να κηρύξουν κι αυτοί τον πόλεμο στη Ρωσία, στο πλευρό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας! Λίγο αργότερα μπήκε και η Αυστρία στο αντιρωσικό μέτωπο.
Η Ρωσία τότε απέσυρε τα στρατεύματά της από τις Ηγεμονίες, κάτι που θα έπρεπε να εκτονώσει την κρίση. Η Βρετανία και η Γαλλία συνέχισαν όμως το «ανακάτεμα» και τις εχθροπραξίες, ενώ η Αυστρία κατέλαβε τις Ηγεμονίες. Σκοπός όλων έγινετο τέλος της ρωσικής απειλής, για κάθοδο στον νότο.Ο Πόλεμος της Κριμαίας μπήκε στην κύρια φάση του.Στον πόλεμο, συμμετείχαν και περίπου χίλιοι Έλληνες εθελοντές στο πλευρό των Ρώσων, η «Ελληνική Λεγεώνα του Αυτοκράτορα Νικολάου Α'».
Ο πόλεμος συνεχίστηκε στην Άπω Ανατολή, στο Πετροπαβλόφσκ, μεταξύ τουαγγλογαλλικού στόλου που έφτασε εκεί τον Σεπτέμβριο του 1854 και των Ρώσων που θριάμβευσαν. Στο τέλος Σεπτεμβρίου, ο συμμαχικός στόλος έφτασε στα ανοιχτά της Κριμαίας μεστόχο την κατάληψη της Σεβαστούπολης. Τον Ιανουάριο του 1855 μπήκε στον πόλεμο και το Βασίλειο Πεδεμοντίου-Σαρδηνίας υπό τον κόμη Καβούρ. Μετά από πολύμηνη πολιορκία της Σεβαστούπολης, στις 8 Σεπτεμβρίου 1855 οι σύμμαχοι επιχείρησαν την τελική τους επίθεση. Η Σεβαστούπολη έπεσε.
Οισυγκρούσεις τελείωσαν ουσιαστικά τον Οκτώβριο 1855, με την κατάληψη του Κινμπούρν και του Οτσακόφ.Ο πόλεμος τερματίστηκετην 1η Απριλίου 1856με τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων.ΗΡωσία δεν κατάφερε να βγει στα Στενά του Βοσπόρου. Το «ανακάτεμα» είχε πετύχει. Οι απώλειες των εμπόλεμων έφτασαν τις 240.000 ανθρώπινες ψυχές.
(Φωτογραφία: Ο πρώτος πόλεμος που είχε και φωτορεπορτάζ αφού η φωτογραφία μόλις είχε εφευρεθεί)
