Το άγχος, η ανησυχία και ο φόβος απέναντι στην ζωή απασχολούν τους ανθρώπους, και δη τους νέους αλλά και τους γηραιότερους.
Η εργασιακή ανασφάλεια, η ανεργία, η διαταραχές στις ανθρώπινες σχέσεις, τα προβλήματα υγείας και οι νέες ασθένειες αλλά και η μεγάλη αλλαγή στο περιβάλλον με την κλιματική αλλαγή, είναι μερικά από τα θέματα που απασχολούν τους ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο.
Αν σε αυτά προστεθεί και η επισιτιστική ανασφάλεια, οι πόλεμοι και οι συγκρούσεις σε πολλές περιοχές του πλανήτη, τότε δεν θα ήταν δυνατόν να μην πυροδοτηθεί το άγχος και η ανησυχία.
Τα ψυχικά προβλήματα και νοσήματα που προκαλούνται ακολούθως από το άγχος και την παρατεταμένη ανησυχία δεν είναι παρά το κερασάκι στην τούρτα.
Ας δούμε τα στοιχεία που καταγράφονται σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σύμφωνα λοιπόν με μια σημαντική έκθεση, οι ανησυχίες, το άγχος και ο θυμός έχουν αυξηθεί παγκοσμίως τα τελευταία δέκα χρόνια.
Σχεδόν τέσσερις στους δέκα ενήλικες δήλωσαν ότι την προηγούμενη μέρα ένιωσαν πολλές ανησυχίες ή έντονο άγχος.
Αυτό προκύπτει από έρευνες του Ινστιτούτου Gallup σε άτομα άνω των 15 ετών σε 144 χώρες και περιοχές. Αντίθετα, τα θετικά συναισθήματα, όπως η χαρά, παρέμειναν σταθερά, γράφουν οι συντάκτες της έκθεσης "State of the World's Emotional Health 2025".
Το 2024, το 39% των ενηλίκων παγκοσμίως δήλωσαν ότι είχαν πολλές ανησυχίες την προηγούμενη μέρα και το 37% ανέφεραν άγχος. Μεταξύ αυτών, ιδιαίτερα πολλοί άνθρωποι σε χώρες που έχουν πληγεί από συγκρούσεις.
Το 2024, οι ανησυχίες μειώθηκαν ελαφρώς κατά μέσο όρο παγκοσμίως, επιστρέφοντας έτσι στα επίπεδα πριν από την πανδημία.
Ωστόσο, εξακολουθούν να είναι πέντε ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερες από ό,τι το 2014.
Ο σωματικός πόνος (32%) αυξήθηκε κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η θλίψη (26%) και ο θυμός (22%) δεν παρουσίασαν καμία μεταβολή κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση, όλα τα ποσοστά για τα αρνητικά συναισθήματα είναι υψηλότερα από ό,τι πριν από μια δεκαετία. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι γυναίκες αναφέρουν περισσότερη θλίψη, ανησυχία και σωματικό πόνο από τους άνδρες.
Η έκθεση παρουσιάστηκε στο Παγκόσμιο Συνέδριο Υγείας (World Health Summit) στο Βερολίνο. Το συνέδριο αυτό συγκεντρώνει χιλιάδες άτομα από τον πολιτικό, επιστημονικό, οικονομικό και κοινωνικό τομέα, με στόχο τη διαμόρφωση ενός πιο υγιούς μέλλοντος και μεγαλύτερης ευημερίας για όλους τους ανθρώπους.
"Η παγκόσμια αύξηση της δυσαρέσκειας τα τελευταία δέκα χρόνια είναι καλά τεκμηριωμένη, αλλά πολλοί ηγέτες την έχουν παραβλέψει, επειδή βασίζονται σε οικονομικούς δείκτες και αγνοούν την καθημερινή συναισθηματική υγεία", γράφουν οι συγγραφείς.
Αυτή η παράλειψη είναι σημαντική, σύμφωνα με την έκθεση, επειδή τα αρνητικά συναισθήματα περιορίζουν, μεταξύ άλλων, την προσοχή των ανθρώπων και μειώνουν την ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν προβλήματα. Επιπλέον, μπορούν να κάνουν τις κοινωνίες πιο ευάλωτες στην αστάθεια.
Από την άλλη πλευρά, τα θετικά συναισθήματα παρέμειναν ευρέως διαδεδομένα: παρά τις αναφερόμενες πιέσεις, σχεδόν εννέα στους δέκα ανθρώπους (88%) δήλωσαν ότι την προηγούμενη μέρα είχαν αντιμετωπιστεί με σεβασμό. Αυτό είναι τρία ποσοστιαία σημεία περισσότερο από το 2023.
Άλλα θετικά στοιχεία παρέμειναν σταθερά σε μακροπρόθεσμο επίπεδο ή δεν παρουσίασαν σχεδόν καμία αλλαγή: το 73% των ενηλίκων ανέφερε ότι γέλασαν ή χαμογέλασαν πολύ, και το ίδιο ποσοστό ότι ένιωσαν χαρά. Το 72% ένιωσαν ξεκούραστοι.
Το 52% δήλωσε ότι την προηγούμενη μέρα έμαθε κάτι νέο ή έκανε κάτι ενδιαφέρον – ελαφρώς κάτω από το ποσοστό του 2023, αλλά ακόμα πάνω από το επίπεδο του 2014.
Η έκθεση συνδυάζει, μεταξύ άλλων, τα δεδομένα της Gallup με τον Παγκόσμιο Δείκτη Ειρήνης και τον Δείκτη Θετικής Ειρήνης του Ινστιτούτου Οικονομικών και Ειρήνης, προκειμένου να αναγνωριστεί πόσο στενά συνδεδεμένα είναι τα συναισθήματα των ανθρώπων με τη σταθερότητα.
"Η συναισθηματική υγεία δεν είναι μόνο μια ιδιωτική εμπειρία – είναι ένα χαρακτηριστικό που διαμορφώνει τις κοινωνίες εξίσου με τις οικονομικές ή πολιτικές δυνάμεις", δήλωσε η Ilana Ron Levey, διευθύνουσα σύμβουλος της Gallup.
Ενώ η διάθεση στον κόσμο έχει επιδεινωθεί, έχει ταυτόχρονα γίνει πιο ασταθής, με αυξανόμενες πολιτικές αναταραχές, περισσότερους συγκρούσεις και υψηλότερο αριθμό θυμάτων, γράφει η ομάδα.
Ο Δείκτης Παγκόσμιας Ειρήνης, ο οποίος καταγράφει την απουσία βίας και συγκρούσεων σε 163 χώρες, δείχνει ότι οι αναταραχές, οι απεργίες και οι διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης αυξήθηκαν κατά 244% από το 2011 έως το 2019 – και αυτό, πρέπει να σημειωθεί, πριν από την πανδημία.
zachfil64@gmail.com