Η φετινή ελαιοκομική περίοδος ξεκινά με τη χαμηλότερη παραγωγή της τελευταίας πενταετίας και με τιμές που προκαλούν ανησυχία. Παρότι οι ποσότητες μειώνονται αισθητά, η αγορά δεν ακολουθεί την αναμενόμενη ανοδική πορεία. Αντίθετα, οι τιμές κινούνται πτωτικά. Το φαινόμενο αυτό δεν μπορεί να εξηγηθεί με τους φυσικούς κανόνες της αγοράς· δείχνει ότι κάτι βαθύτερο συμβαίνει, μια τεχνητή χειραγώγηση που πλήττει τους παραγωγούς και αδικεί το Ελληνικό ελαιόλαδο.
Την περασμένη χρονιά, οι τιμές του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου έκλεισαν λίγο πάνω από τα 4 ευρώ το κιλό. Φέτος, ενώ οι παραγωγοί περίμεναν κάποια αντιστάθμιση για τη χαμηλή παραγωγή, βλέπουμε τις πρώτες ενδείξεις να κινούνται αντίθετα. Και όλα αυτά σε μια περίοδο όπου η κλιματική μεταβολή επηρεάζει ολοένα και περισσότερο την καλλιέργεια της ελιάς στην Ελλάδα. Παρατεταμένες ξηρασίες, υψηλές θερμοκρασίες, μειωμένη άνθηση και καρπόδεση, προβλήματα δάκου που αλλάζουν χαρακτήρα λόγω ήπιων χειμώνων.
Η ελιά, που για αιώνες αποτελούσε σύμβολο σταθερότητας, βρίσκεται πλέον σε ένα νέο περιβάλλον. Οι αγρότες προσπαθούν να προσαρμοστούν με ορθολογικές πρακτικές, με άρδευση, κλάδεμα, οργανική λίπανση και διαχείριση του εδάφους. Όμως, όταν το προϊόν φτάνει στην αγορά, έρχεται αντιμέτωπο με ένα σύστημα που αλλοιώνει την αξία του.
Πρόσφατοι έλεγχοι τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό αποκαλύπτουν ότι σε ποσοστό έως και 60% των δειγμάτων που φέρουν την ονομασία «ελαιόλαδο», εντοπίζονται αναμίξεις με άλλα έλαια ή μη πιστοποιημένα προϊόντα. Η νόθευση αυτή, πέρα από αθέμιτο ανταγωνισμό, υπονομεύει το κύρος του ελληνικού ελαιολάδου στις διεθνείς αγορές και εξουθενώνει τον τίμιο παραγωγό που εργάζεται με κόπο και μεράκι.
Η απάντηση σε αυτή την κρίση δεν μπορεί να είναι η σιωπή. Χρειάζονται αυστηροί και τακτικοί έλεγχοι, πλήρης ιχνηλασιμότητα του προϊόντος και διαφάνεια στην εμπορία. Η πολιτεία οφείλει να προστατεύσει το εθνικό μας προϊόν, επιβάλλοντας κανόνες και τιμωρώντας όσους υπονομεύουν το κοινό καλό.
Γιατί το ελαιόλαδο δεν είναι απλώς ένα διατροφικό αγαθό, είναι πολιτισμός, ιστορία και ταυτότητα.
Η φετινή χρονιά είναι ίσως η φτωχότερη των τελευταίων ετών. Αλλά μπορεί να αποδειχθεί η πιο καθοριστική, αν αποτελέσει αφορμή για αφύπνιση. Οι παραγωγοί, οι συνεταιρισμοί, οι επιστήμονες και οι καταναλωτές πρέπει να σταθούν μαζί. Να απαιτήσουν καθαρό ελαιόλαδο, δίκαιες τιμές και πραγματική στήριξη απέναντι στην κλιματική και οικονομική αστάθεια.
Η ελιά υπήρξε πάντα σύμβολο αντοχής και ειρήνης. Τώρα, ας γίνει και σύμβολο αλήθειας και δικαιοσύνης.
