Η κυβέρνηση κατέθεσε προχθές στην Κομισιόν την πρότασή της, το λεγόμενο Action Plan 2, για ένα αξιόπιστο σύστημα ελέγχου και διαχείρισης όσον αφορά τις αγροτικές επιδοτήσεις. Πρόκειται ουσιαστικά για μια δήλωση συμμόρφωσης, όπως τα περίφημα προαπαιτούμενα της εποχής των μνημονίων, προκειμένου να εγκριθούν χρηματοδοτήσεις από τα ταμεία της Ε.Ε. Αναμένεται έτσι η έγκριση του σχεδίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την πληρωμή της βασικής ενίσχυσης του 2025.
Η κυβέρνηση θεωρεί ότι έχει εκπληρώσει όλους τους όρους που έχουν τεθεί, με βασικό στοιχείο την εγγύηση της διαδικασίας από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), στην οποία εντάχθηκε ο «αμαρτωλός» ΟΠΕΚΕΠΕ. Εκτιμά ότι θα υπάρξει έγκριση. Αν όμως αυτό δεν συμβεί, αντιλαμβάνεται ο καθένας ότι θα υπάρξει κυβερνητική αποσταθεροποίηση. Η κυβέρνηση δεν αντέχει πολιτικά να μην καταβληθεί η προκαταβολή της επιδότησης εντός του έτους και κάθε ημέρα καθυστέρησης αυξάνει το πολιτικό κόστος. Κανείς, ωστόσο, δεν βάζει το χέρι του στη φωτιά για το αν θα εγκριθεί, πότε και με ποιες παρατηρήσεις το σχέδιο από την Ε.Ε.
Η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στον αγροτικό κόσμο είναι εξαιρετικά εύθραυστη. Τα αγροτικά μπλόκα του παρελθόντος είναι πιθανό να επιστρέψουν με νέες διαστάσεις, αν δεν φτάσουν τις επόμενες εβδομάδες -και σίγουρα πριν από τις γιορτές- τα χρήματα στους δικαιούχους. Η επίδραση των επιδοτήσεων στο αγροτικό εισόδημα παραμένει καθοριστική. Σε μια εποχή που οι τράπεζες είναι ουσιαστικά «κλειστές» για την αγροτική παραγωγή, οι επιδοτήσεις αποτελούσαν το βασικό κεφάλαιο κίνησης για τους αγρότες και την παραγωγή.
Το σκάνδαλο με τον ΟΠΕΚΕΠΕ δεν είναι μια απλή υπόθεση, όπου μια συμμορία «έφαγε» χρήματα, που μπορούν απλώς να αναπληρωθούν. Πρόκειται για ένα σκάνδαλο που άνοιξε τον ασκό του Αιόλου και οδηγεί σε βαθιά αναμόρφωση του συστήματος διαχείρισης των επιδοτήσεων. Η χώρα, ωστόσο, δεν είναι έτοιμη για τις προσαρμογές που απαιτούνται. Είναι πλέον βέβαιο ότι θα χαθούν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, καθώς οι προϋποθέσεις που τίθενται και οι διαδικασίες που επιβάλλονται είναι αδύνατο να εφαρμοστούν άμεσα από έναν νέο μηχανισμό.
Εδώ που φτάσαμε είναι σίγουρο ότι το οικονομικό κόστος θα το πληρώσουν οι έντιμοι αγρότες. Το πολιτικό κόστος για την κυβέρνηση παραμένει ανυπολόγιστο. Θα εκτιμηθεί με ακρίβεια μόνο όταν φανεί ότι τα χρήματα που τελικά θα φτάσουν στους δικαιούχους, τους έντιμους αγρότες, θα είναι «πετσοκομμένα» και θα επαρκούν για να κεραστεί ένας πικρός… φραπές στην κάλπη.
panagopg@gmail.com
